Homilie 5de zondag veertigdagentijd jaar C

HOMILIE 5de zondag van de veertigdagentijd. Broeders en zusters in Christus, Voordat Alexander de Grote, stierf, gaf hij de opdracht dat zijn handen niet ingewikkeld mochten worden voor zijn begrafenis, zoals het bij de balseming van gestorvenen in die tijd gebruikelijk was. Zijn handen moesten daar open liggen, zodat ieder kon zien dat zij leeg waren. Hoewel hij een machtig wereldheerser was geweest en vele landen heeft veroverd, begreep hij dat hij bij zijn dood niet zou kunnen meenemen van alle bezittingen, van al het aardse, van alle eer. Wie niets anders heeft dan dingen die men op aarde waardeert, is in feite straatarm. Als de eeuwigheid voor hem of haar aanbreekt, moet hij alle aardse dingen achterlaten. Alleen zijn zonden zijn er dan nog steeds. Al hij zich voor de Rechter van levenden en doden moet verantwoorden, trekt zijn hele leven nog eens aan hem voorbij. En hij zal naar zijn kwade werken worden veroordeeld. Wie echter in zijn leven de Zoon van God, Jezus Christus, als zijn Heiland heeft aangenomen, bezit een grote onvergankelijke rijkdom aan zegeningen, die de dood hem niet kan ontnemen. En voor de trouw die hij in het leven heeft laten zien aan zijn Heer en Heiland Jezus zal hij daar in de heerlijkheid met een onvergankelijke kroon worden voor beloond. Vandaag in het evangelie staat Jezus voor de keuze om de overspelige vrouw te veroordelen en dood te laten stenigen of om barmhartig te zijn naar haar en haar zonde te vergeven. De Joodse schriftgeleerden hebben hem voor een moeilijke keuze geplaatst. Als Jezus de Joodse vrouw haar zonde vergeeft dan kunnen we hem beschuldigen dat Hij de wet niet toepast want op overspel stond als straf volgens de Joodse wet de steniging. Als Jezus de vrouw veroordeelt en dood laat stenigen dan gaat hij over tot het plegen van geweld. Met een goddelijke wijsheid kaatste Jezus de bal terug naar alle mensen door te zeggen: wie zonder zonde is hij werpe de eerste steen. Als Jezus dan alleen is met de vrouw dan veroordeelt Jezus deze vrouw niet maar hij praat ook niet de zonde zomaar goed. Jezus veroordeelt de zonde en spoort haar aan om een nieuw leven te beginnen: Ook ik veroordeel u niet, ga heen en zondig niet meer. Van God weten we dat Hij rechtvaardig is en tergelijkertijd barmhartig en bij de kerk ligt de opdracht om dit in de verkondiging duidelijk te maken. Het is een kunst om het juiste evenwicht te vinden tussen de rechtvaardigheid en de barmhartigheid van God. Dat God rechtvaardig is wil zeggen dat hij het goed beloont en het kwade straft. Dat God barmhartig is wil zeggen dat God de mensen vergeving schenkt. In het verleden werd in de verkondiging vaak het beeld van de strenge en oordelende God naar voren gebracht waardoor er de angst bij vele mensen overheerste voor God en de liefde en barmhartigheid van God werd onderbelicht. In onze tijd bemerk je echter een hele andere mentaliteit met het verdwijnen van het zondebesef en dat gedachte dat God alles wel zal vergeven omdat Hij barmhartig is onafhankelijk of je berouw hebt over je zonden. Wees Barmhartig zoals jullie hemelse Vader barmhartig is, heeft Jezus gezegd. Die barmhartigheid kunnen we naar onze naaste laten zien door de vastenaktie die voor Oeganda is, te ondersteunen. De slogan van de vastenaktie dit jaar is “Iedereen kan verschil maken in het leven van een ander!” Socadido, de ontwikkelingsorganisatie van het bisdom Soroti in Oeganda werkt hard aan het welzijn van de mensen. Het bisdom Soroti ligt in het Teso-district in het straatarme noordoosten van Oeganda. Father Silver Opio is de directeur van Socadido (‘Soroti Catholic Diocese Integrated Development Organisation’). De organisatie richt zich op de sociale en economische aspecten van het leven in Teso, zo legt father Silver uit: “Als onderdeel van de katholieke kerk, richten wij ons met name op armoedevraagstukken en sociale kwesties.” De basis van het werk is te vinden in het Evangelie van Mattheus: “Jezus vertelt daarin dat we ooit zullen moeten uitleggen wat we voor anderen hebben gedaan,” zegt father Silver. “Hebben we de hongerigen gevoed, de dorstigen te drinken gegeven? Dat is onze basis: een antwoord vinden op de nood van mensen in de marge van de samenleving. Christus zegt zelfs dat de armen altijd bij je zijn. De kerk maakt mensen bewust van die realiteit en laat ons zien dat mensen die het wat beter hebben, een groot verschil kunnen maken in het leven van anderen.” Vastenaktie ondersteunt de organisatie Socadido die landbouwers en hun familie in de regio Teso stimuleert in actie te komen voor betere leefomstandigheden en hen leert omgaan met de gevolgen van de klimaatverandering. Naast onze aandacht voor onze naaste in de vastentijd is het goed om na te denken over onze relatie naar God toe. Wat kunnen we doen om als gelovige een juiste houding aan te nemen tegenover God ? Ten opzicht van God is het wijs om de houding van de vreze des Heren te hebben of om maw rekening te houden met wat God behaagt en wat God mishaagt. Daarbij is het ook belangijk om zelf vergeving te schenken om ook zelf te mogen rekenen op de vergeving van God. In het mooiste gebed van Jezus het Onze Vader komt dit duidelijk naar voren: " Vergeef ons onze schulden, zoals wij ook aan anderen hun sch uld vergeven. Zelf vergeving schenken is de maat waarmee ook wij vergeving zullen verkrijgen. " Want als gij aan de mensen hun fouten vergeeft, zal uw hemels Vader ook u vergeven; maar als gij niet vergeeft aan de mensen, zal ook uw hemelse Vader uw fouten niet vergeven. Zonder die opening naar elkaar toe om elkaar nieuwe kansen te geven blijven we voorgoed de gevangenen van ons verleden. Dan binden we elkaar dat schuldige verleden als een molensteen om de hals en we komen er nooit van af. Als Jezus de overspelige vrouw niet veroordeelt dan zegt hij daarmee : " Jij hebt meer in je dan je nu van jezelf hebt laten zien. Het betekent dat je niet wordt vastgenageld op je zwakke kant, maar dat er opnieuw beroep wordt gedaan op het goede in je. En dat is bevrijdend. Dat opent toekomst. De zonde wordt niet goedge­praat, maar er onstaat een nieuw perspectief dat je als mens mag geloven dat je niet stuk hoeft te gaan aan je schuldbesef maar dat Gods barmhar­tig is, dat God vergeeft. Een mens valt immers nooit samen met haar of zijn schuld. Een mens is altijd meer dan zijn schuld. Wanneer de bereidheid tot vergeven bij de mens ten einde is, dan is Gods barmhartigheid nog lang niet ten einde. Vreemd dat wij mensen zo gemakkelijk veroordelen, met stenen werpen, terwijl wij eigenlijk toch allemaal leven van Gods barmhartigheid. Als wij allemaal aangewezen zijn op een genadige God, laten we dan proberen genadige mensen te worden, want vergeven past ons beter dan stenigen, en redden meer dan veroordelen. AMEN.