Oecumenische vieringen

In een open brief aan "de parochianen van Someren en Lierop en overige belangstellende parochianen elders" wordt door het bisdom van 's-Hertogenbosch bij monde van vicaris-generaal R. van de Hout tekst en uitleg gegeven over de wijze waarop de oecumene praktisch kan worden vormgegeven, zoals dat in de rooms-katholieke Kerk ook wereldwijd gebeurt. Een aantal Brabantse media hebben dit schrijven als persverklaring gepubliceerd. Hieronder leest u de integrale tekst.

"Beste parochianen van Someren en Lierop en belangstellende parochianen elders,

Aan de reacties van velen van u wordt duidelijk dat u het moeilijk vindt om te begrijpen waarom de Bisschop heeft ingegrepen bij recent geplande oecumenische vieringen in Someren en Lierop. De verwarring lijkt compleet te worden door uitlatingen van de pastoors en van het kerkbestuur van Lierop die de Bisschop van onrechtmatig gedrag lijken te beschuldigen. De Bisschop heeft echter te waken over het katholieke geloof en ervoor te zorgen dat de parochies in zijn bisdom katholiek blijven in eenheid met heel de Wereldkerk. Alleen zo kunnen ons geloof en de Kerk betekenis houden voor de mensen en voor hun geluk.

De katholieke Kerk bevordert oecumenische contacten met protestantse gemeenschappen. Zij moeten elkaar leren kennen; zij kunnen gezamenlijke sociale activiteiten ontplooien; ze kunnen samen luisteren naar Gods Woord en samen bidden. Het is echter niet toegestaan samen Eucharistie/avondmaal te vieren. Dat verbod is door de pausen maar ook door de Nederlandse bisschoppen telkens weer herhaald. Waarom mag dat niet? Omdat avondmaal en Eucharistie, hoewel voor beide een beroep wordt gedaan op een instelling en een opdracht van de Heer, niet hetzelfde zijn. De rooms-katholieke Kerk gelooft dat in de Eucharistie het kruisoffer van Christus sacramenteel tegenwoordig worden gesteld, en dat brood en wijn werkelijk en blijvend veranderen in het Lichaam en Bloed van Christus. Deze Eucharistie is, in woorden van het Tweede Vaticaans Concilie, bron en hoogtepunt van het kerkelijk leven. Volgens katholieke opvatting kan alleen een geldig gewijde priester de Eucharistie consacreren. Protestanten kennen geen geldig gewijde priesters. Zij geloven niet in de werkelijke verandering van brood en wijn en hebben een meer symbolische opvatting van dit sacrament. Dat is de reden waarom de Kerk een gezamenlijk viering niet toestaat. Zij staat ook niet toe dat niet-katholieken in de Eucharistie te communie gaan en dat katholieken aan het protestantse avondmaal deelnemen. Dit om verwarring rond het geloof in dit Sacrament dat voor ons dus het hart van geloof is, te voorkomen.

Ondoordachte oecumenische handelingen als gezamenlijke Eucharistie/avondmaalsvieringen zijn schadelijk voor de eenheid en brengen de oecumene geen stap verder, integendeel. De eenheid is dan geen eenheid in geloof, maar een eenheid in gevoel. Het gaat erom dat wij als kerkgenootschappen en dus niet zozeer als individuele parochies en gemeenten op dit belangrijke punt door gezamenlijk overleg, gesprek en studie leren ontdekken wat de Heer werkelijk met zijn Kerk en met het Sacrament van de eenheid bedoeld heeft. Ondertussen bidden wij in de parochies en gemeenten om bijstand van de Heilige Geest. Hij alleen kan de echte eenheid stap voor stap dichterbij brengen. De oecumene reikt bovendien veel verder dan de eenheid tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de protestants-christelijke kerkgenootschappen, maar betreft bijvoorbeeld ook de relatie met de Orthodoxe Kerken uit het Oosten.

In de reacties in de krant wordt ongelukkigerwijze met deze kwestie van geloof een bestuurskwestie vermengd en wel de fusies van parochies en de eventuele sluitingen van kerken. Het is inderdaad zo dat we naar nieuwe grotere parochies toe moeten en de krachten moeten bundelen, om voor de toekomst aan een vitaal katholiek geloofsleven te kunnen blijven werken. Vaak worden de geloofsgemeenschappen in dorpen en wijken ook eenvoudigweg te klein om nog zelfstandig te bestaan. En inderdaad zullen er ook kerken aan de eredienst onttrokken moeten worden. Voor de suggestie dat de kerk van Lierop gesloten zou moeten worden, bestaat vooralsnog echter geen enkele grond. Dat zal in de toekomst in grote mate afhangen van de betrokkenheid van de parochianen op het kerkelijke leven, in de nieuwe parochie waarvan Lierop deel zal gaan uitmaken."